İçeriğe atla

Joseph L. Goldstein

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Joseph L. Goldstein
Doğum18 Nisan 1940 (84 yaşında)
Kingstree, Güney Karolina, ABD
VatandaşlıkABD
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (1985)
Kariyeri
Dalıbiyokimya

Joseph L. Goldstein (d. 18 Nisan, 1940, Kingstree, Güney Karolina, ABD) Nobel Tıp Ödülü kazanmış bir biyokimyacı ve genetikçi ve kolesterol metabolizması konusunda öncülük yapmış bir araştırmacıdır.

Dr. Goldstein 1962'de Washington and Lee University'den kimya dalında lisans derecesini ve Teksas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi'nden tıp doktoru diplomasını almıştır. 1985'te, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) metabolizması üzerinde yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel Fizyoloji veya Tıp ödülünü (Michael S. Brown ile beraber) kazanmıştır. Genetik hastalıklarla ilişkili katkılarından dolayı çeşitli başka ödüller de kazanmıştır.

Dallas'ta Teksas Üniversitesi Sağlık Merkezi'ne (bugünkü adıyla Teksas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi'ne) 1972'de geri gelen Goldstein ve yakın çalışma arkadaşı Brown, kolesterol metabolizmasını araştırmışlar ve insan hücrelerinde, kandaki kolesterolu emmeye yarayan LDL reseptörleri olduğunu keşfetmişlerdir. Yeterli miktarda LDL reseptörlerinin olmaması familyal hiperkolesterolemi'nin nedenidir, bu da kolesterolle ilişkili hastalıklara neden olur. Koroner arter hastalığı ve dolaşımda yüksek LDL-kolesterolu arasındaki ilişkiyi açıklamanın yanı sıra, Brown ve Goldstein'in çalışmaları hücre biyolojisinde önemli bir yeri olan, reseptör eşlikli endositoz olgusunu ortaya çıkarmışlardır.

Bu keşifleri statin ilaçlarının geliştirilmesini sağlamıştır. Bu kolesterol-düşürücü ilaçlar ABD'de en çok kullanılan ilaçlar grubudur. Bu ilaçlar sayesinde dünyanın her tarafında pek çok insanın kalp krizi ve inme riski azalmaktadır. Bu önemli buluşların ardından Bown ve Goldstein'in ekibi proteinlerin lipit modifikasyonunun (protein prenilasyonunun) kanserdeki rolünü çözdüler.

1984'te Goldstein, (Brown ile beraber) Columbia Universitesi'nden Louisa Gross Horwitz Ödülü'nü kazandı. 1988'de Goldstein (Brown ile beraber) ABD Milli Bilim Madalyası'nı kazandı, tıp dünyasına olan katkılarından dolayı.

1993'te yanlarında doktora üstü eğitim görmekte olan Xiaodong Wang ve Michael Briggs, sterol düzenleyici elemana bağlanan proteinleri (İngilizce sterol regulatory element binding proteins; SREBP) saflaştırdılar. 1993'ten beri Dr. Goldstein, Dr. Brown ve çalışma arkadaşları, hücrelerin değişen şartlarda yağ ve kolesterol düzeylerini kontrol altında tutmalarını sağlayan SREBP'nin beklenmedik derecede karmaşık mekanizması üzerinde çalışmaktalar.

Dr. Goldstein Teksas Üniversitesi'nde "Regental Professor" unvanına, "Julie ve Louis A. Beecherl Biyomedikal Bilimler seçkin kürsüsü" ve "Paul J. Thomas Chair Tıp Kürsüsü" makamlarına sahiptir. Bilim politikası konusunda ABD çapında görevlere sıklıkla aday gösterilmesine rağmen, Dr. Goldstein, arkadaşı Michael Brown gibi, araştırma ile uğraşmaya devam etmeyi tercih etmektedir. Beraberce bir düzne doktora ve doktora sonrası öğrenciden oluşan bir araştırma ekibini idare etmektedirler. İkisi, bilimsel literatürde yayınlarına en fazla referans verilen bilim adamları arasındadır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]